Projektowanie oświetlenia zewnętrznego powinniśmy rozpocząć jeszcze przed urządzaniem ogrodu. Nie tylko przed sadzeniem drzew i krzewów, sianiem trawy, czy nawet wykonaniem utwardzonych ścieżek, ale także przed zaplanowaniem rozmieszczenia całej roślinności i pozostałych elementów przydomowej architektury.
Musimy to dobrze przemyśleć i mieć już wcześniej zaplanowane rozmieszczenie drzew i krzewów, tak aby w ich pobliżu posiadać wyprowadzoną instalację elektryczną, która w późniejszym terminie pozwoli na podłączenie do niej wybranej oprawy oświetleniowej. Wzdłuż ścieżek musimy przygotować przyłącza elektryczne do słupków ogrodowych i latarni, które zapewnią bezpieczeństwo poruszania się w ogrodzie po zmierzchu. Jeżeli zdecydujecie się Państwo na wkomponowanie do ogrodu oczka wodnego, to możliwe, że zechcecie je Państwo w późniejszym terminie oświetlić. Podobnie sytuacja wygląda z podjazdem, który znacznie okazalej prezentuje się, kiedy jest podświetlony oprawami najazdowymi. Wykonanie tego w odwrotnej kolejności będzie bardzo kłopotliwe. Warto więc na początku dobrze rozmieścić przydomową instalację elektryczną, aby w późniejszym terminie uniknąć dodatkowych prac ziemnych z tym związanych.
Jakie parametry muszą posiadać lampy do ogrodu?
Oświetlenie ogrodowe narażone są na pracę w trudnych warunkach atmosferycznych, co wiąże się z kontakt z wodą i pyłem. Lampy ogrodowe muszą w związku z tym posiadać wysoki współczynnik IP, który umożliwia pracę w dużej wilgotności, a także w niektórych przypadkach nawet na stałe zanurzenie w wodzie. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku opraw najazdowych lub lamp montowanych w oczkach wodnych. Parametr ten jest bardzo ważny, gdyż wpływa na nasze bezpieczeństwo, a zlekceważenie tego może skończyć się utratą zdrowia a w skrajnych sytuacjach nawet życia. Dokładne wskazówki doboru odpowiedniego współczynnika IP do konkretnej oprawy zewnętrznej przedstawimy Państwu w następnym artykule.
W kolejnej części artykułu podpowiemy jakie żarówki należy stosować w lampach zewnętrznych, a także, czy można oszczędzać przy zakupie oświetlenia ogrodowego.
Najczęściej stosowanymi źródłami światła w oprawach zewnętrznych były żarówki wolframowe. Ich głównym atutem była bezproblemowa praca w zmiennych temperaturach, natomiast największą wadą duże zużycie energii elektrycznej. W ostatnich latach żarówki tradycyjne zostały wyparte przez świetlówki kompaktowe, te jednak słabo sprawdzają się w pracy przy ujemnych temperaturach w związku z tym w naszym klimacie nie pozwalało to na stosowanie ich na zewnątrz pomieszczeń. Oświetlenie ogrodowe prawdziwą rewolucję przeżyło w w chwili pojawienia się żarówek LED, które nie tylko doskonale pracują zarówno w dodatniej jak i ujemnej temperaturze, ale także mają znacznie mniejsze zużycie prądu od swoich poprzedniczek.
Istotnym parametrem przy doborze źródeł światła jest także temperatura barwowa. Żarówki dzieli się na trzy podstawowe kategorie pod względem emitowanego rodzaju światła: ciepłe, zimne i o neutralnej barwie światła. Wybór właściwej żarówki pozostaje kwestią gustu, jednak najczęściej w oprawach zewnętrznych stosuje się źródła światłą o barwie zimnej.
Kolejnym parametrem na który należy zwrócić uwagę przed zakupem żarówek jest wskaźnik oddawania barw Ra (CRI), którego maksymalna wartość wynosi 100 i czym jest o wyższy, tym oświetlane przedmioty lepiej odzwierciedlają naturalną barwę. Przyjmuje się że żarówki posiadające wartość powyżej 80 są już bardzo przyzwoite.
Kupić tanio czy drogo?
Odpowiedź na to pytanie jest dosyć przewrotna, gdyż kupno tanich opraw zewnętrznych nie musi być wcale dla nas atrakcyjne finansowo. Lampy ogrodowe narażone są na pracę w trudnych warunkach atmosferycznych, a nie każde lampy zewnętrze dobrze sobie z tym poradzą. Sytuacja ta odnosi się głównie do tańszych lamp zewnętrznych oferowanych marketach ogrodowych. Najczyściej dzieje się tak, że już po jednym, maksymalnie dwóch sezonach lampy odbiegają znacząco od swojej początkowej estetyki. Inaczej sprawa wygląda z przypadku markowych opraw, które są często nawet dwukrotnie droższe, jednak ich jakość gwarantuje długoletnie użytkowanie bez uszczerbku na jakości. W związku z tym przewidując użytkowanie lamp przez kilka, a nawet kilkanaście lat warto jest zainwestować w lepsze produkty, a to opłaci się na w dłuższej perspektywie czasowej.
